Toegevoegde vs. natuurlijke suikers
Is de ene suiker beter dan de andere?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen. Suiker is suiker. Er zijn dus geen 'goede' of 'slechte' suikers. Wel wordt er vaak onderscheid gemaakt tussen van nature aanwezige suikers en toegevoegde suikers en tussen natuurlijke suikers en geraffineerde suikers. Wat zijn de verschillen?
Van nature aanwezige suikers en toegevoegde suikers
Suiker zit van nature in fruit, groenten, zuivel en graanproducten. Wanneer je suiker eet, zet je lichaam dit (net als andere koolhydraten) om in glucose. En laat glucose nou net een van de belangrijkste brandstoffen voor je lichaam zijn. Je hebt suiker dus nodig om te leven. Producten met toegevoegde suikers, zoals snoep en frisdrank, kun je beter vermijden. Wat zijn toegevoegde suikers? De naam zegt het al, toegevoegde suikers zijn letterlijk suikers die door de fabrikant aan een product zijn toegevoegd. Vaak gaat het om producten die verder geen gezonde voedingstoffen bevatten. Het zijn producten die je lichaam niet nodig heeft. Want hoewel deze suikers zorgen voor energie, dragen ze niet bij aan je gezondheid.Hoe zit het dan met suikers die van nature aanwezig zijn in een product? Alle soorten suiker worden door je lichaam op dezelfde manier verwerkt. De ene soort is niet beter dan de andere. Daarom kan je beter kijken naar het product waarin de suiker voorkomt. Neem bijvoorbeeld een banaan. Een banaan bevat zo'n 150 kcal en 33 gram koolhydraten, waarvan 25 gram suikers. Daarnaast bevat 'ie 0,5 gram vet, 3 gram vezels en 2 gram eiwitten. Ook is het een bron van kalium. Ja deze banaan bevat dus redelijk veel suiker, maar voorziet je daarnaast van allerlei gezonde voedingsstoffen. Een banaan past dus goed in een gezond voedingspatroon. Dit is een voorbeeld van een product waarin de suikers van nature aanwezig zijn.
Laten we nu kijken naar een blikje cola. Deze bevat 135 kcal en 34 gram koolhydraten, waarvan 34 gram suikers. Verder bevat 'ie 0 gram vet, 0 gram vezels, 0 gram eiwitten en geen vitamines en mineralen. Dit is een voorbeeld van een product waaraan de suiker is toegevoegd. Het geeft je energie, maar verder doet het eigenlijk niks goeds voor je lichaam.
Natuurlijke suikers en geraffineerde suikers
We hebben net gesteld dat je beter kan kiezen voor producten met natuurlijk aanwezige suikers. Maar hoe zit het dan met natuurlijke en geraffineerde suikers? Laten we beginnen bij geraffineerde suikers. Geraffineerd betekent ook wel gezuiverd. De suiker wordt in de fabriek gezuiverd. Alle voedingsstoffen worden eruit gefilterd, zodat er uiteindelijk witte suiker overblijft. Kristalsuiker, rietsuiker, basterdsuiker en poedersuiker vallen bijvoorbeeld onder geraffineerde suikers.Ongeraffineerde suikers, ook wel natuurlijke suikers worden niet gezuiverd. Hieronder vallen bijvoorbeeld honing, kokosbloesemsuiker en ahornsiroop. Zijn natuurlijke suikers gezonder dan geraffineerde suikers? Het simpele antwoord is nee. Je lichaam maakt geen onderscheid tussen verschillende suikers. Er wordt wel eens gezegd dat natuurlijke suikers gezonder zijn, omdat ze niet gezuiverd zijn en dus nog wat vitaminen en mineralen bevatten. De realiteit is (helaas) dat deze hoeveelheid verwaarloosbaar is.
Hoeveel suiker mag je per dag?
Het antwoord op deze vraag is niet zo simpel. Er is namelijk geen bovengrens voor het gebruik van (toegevoegde) suikers. Dat komt omdat er ook suikers zitten in producten die een positief effect hebben op onze gezondheid, zoals fruit, groenten en zuivel. Deze producten zijn gezond omdat er nuttige voedingsstoffen in zitten zoals vitaminen, mineralen en vezels.Het advies van de European Food and Safety Authority (EFSA) is daarom om de inname van toegevoegde en vrije suikers zoveel mogelijk te beperken. Toegevoegde suikers zitten namelijk veelal in producten die we niet nodig hebben voor onze gezondheid. Zoals frisdrank, vruchtensap, koek, snoep, pakjes en zakjes. In dit soort producten zitten meestal ook veel calorieën en juist weinig gezonde voedingsstoffen. Als je deze producten vaak eet, krijg je veel suikers en calorieën binnen en mogelijk te weinig goede voedingsstoffen. Dat is niet goed voor je gezondheid.
Minderen met toegevoegde suikers
- Check altijd het etiket op de verpakking. Let op: suiker gaat schuil onder allerlei benamingen. Ezelsbruggetje: alle woorden die eindigen op 'ose' (bijvoorbeeld glucose, sucrose, fructose) en alles in combinatie met suiker, siroop of stroop zijn vormen van suiker.
- Kook zo min mogelijk met pakjes en zakjes. Maak je dressings en sauzen gewoon zelf.
- Vervang suikerrijke tussendoortjes door fruit en snoepgroenten zoals tomaatjes en wortels.
- Stel een weekmenu samen met onze recepten zonder toegevoegde suikers.
Doe mee met de Nationale Suiker Challenge
Een week zonder toegevoegde suikers heeft zo zijn voordelen. Klik op onderstaande button om samen met ons de challenge aan te gaan. Wat kan je verwachten als je je hebt ingeschreven?
- Een digitaal magazine boordevol lekkere, gezonde recepten en handige tips
- Leuke inspiratie via e-mail en social media
- Praktische adviezen van Diabetes Fonds
- Heldere informatie en tips om ook na de challenge gezond te blijven eten en drinken